Jak nie zardzewieć jako Java developer
Zastanawiasz się, jak nie zardzewieć, siedząc latami w starej wersji JDK? To wpis dla Ciebie, w którym zobaczysz, w jaki sposób podejść to tego niełatwego zadania. Możesz zacząć od przeczytania Ewolucja języka Java.
🧠 Jak nie zardzewieć jako Java developer? (nawet jeśli siedzisz na starej wersji JDK)
Siedzimy przy tym kodzie latami. I chociaż Java to język, który potrafi być zadziwiająco stabilny, to rozwija się dziś szybciej niż kiedykolwiek wcześniej.
Ale co zrobić, kiedy:
- jesteś seniorem z 10+ lat doświadczenia,
- Twój projekt wciąż działa na Javie 8 albo 11,
- a migracja do nowszej wersji wciąż jest jedynie “planowana”
Brzmi znajomo?
🚀 Nowe JDK to więcej niż tylko nowy String.isBlank()
Java od wersji 8 przeszła rewolucję. I nie chodzi tylko o zmiany w bibliotekach, ale o sposób myślenia i pisania kodu. Mamy var, record, sealed classes, virtual threads, pattern matching, text blocks i mnóstwo innych rzeczy, które radykalnie upraszczają życie.
Dla porównania:
- Java 8 wprowadziła lambdy, streamy i Optionala – coś, co totalnie zmieniło styl kodowania.
- Od Java 17 do Java 21+ to już niemal nowy język.
🛠 Jak się nie zestarzeć jako programista?
Przeglądam od czasu do czasu listy zmian z każdej wersji JDK. Moja ulubiona strona do śledzenia i porównywania wersji to - niezmiennie - https://javaalmanac.io/. Ale samo czytanie changeloga to za mało.
Najlepszy sposób, jaki znalazłam, to… budowanie mini-projektów, które wymuszają korzystanie z nowych funkcji języka.
Dla przykładu:
record+pattern matching? Stwórz parser logów albo mini-JSON parser.virtual threads? Zbuduj prosty serwer czatu.text blocks? Generator dokumentów albo SQL CLI.sealed classes? Gra tekstowa RPG albo interpreter poleceń.
Poniżej wrzucam wygenerowaną przez Chata GPT listę przykładowych 20 mini-projektów, z których każdy wykorzystuje coś nowego z Javy 9–21. Ta lista nie jest zadaniem domowym, a jedynie inspiracją do twórczych poszukiwań :)
📋 20 Mini-projektów nowościami Javy
| 📌 Projekt | Opis projektu | Dlaczego te funkcje Javy? |
|---|---|---|
| 🎛️ Task Manager z Virtual Threads | Aplikacja CLI do zarządzania zadaniami, gdzie każde zadanie to osobny wątek. | Virtual Threads (Java 21) pozwalają łatwo uruchamiać tysiące lekkich wątków bez obciążania systemu. Świetny projekt do nauki współbieżności nowej generacji. |
| 📝 Notatnik z Recordami | Prosty program do przechowywania notatek, gdzie każda notatka to record. |
Records (Java 14) automatyzują tworzenie niemutowalnych struktur danych z minimalnym kodem. Idealne dla DTO czy modelu domenowego. |
| 🔍 Walidator tekstów z Pattern Matching | Aplikacja sprawdzająca różne typy danych (np. Email, Pesel, Numer tel.) przy użyciu pattern matching. | Pattern Matching instanceof i dla switch (Java 16–21) upraszczają rozpoznawanie typów i wykonywanie operacji na różnych obiektach. |
| 🌐 Web Scraper z HttpClient i Stream API | Pobieranie danych z API lub stron WWW i analiza treści z użyciem Stream API. | HttpClient (Java 11) zastępuje stare HttpURLConnection, a Stream API pozwala wygodnie przetwarzać dane strumieniowo. |
| 📊 Analizator danych z Collectors.teeing | Obliczanie średniej i sumy wartości w jednej operacji na strumieniu. | Collectors.teeing (Java 12) pozwala wykonywać dwa zbierania równocześnie z tego samego strumienia — wydajniej i czytelniej. |
| 📖 Serwis pogodowy z Text Blocks | Pobieranie danych z API i budowanie wieloliniowego JSON-a w kodzie. | Text Blocks (Java 13) ułatwiają pracę z wieloliniowymi tekstami, np. JSON, XML, zapytaniami SQL. |
| ⚙️ Parser CSV z try-with-resources i Stream API | Wczytywanie pliku CSV i przetwarzanie linii na obiekty. | Stream API (Java 8) + try-with-resources (Java 9+) pozwalają tworzyć bezpieczny, czytelny kod do przetwarzania plików. |
| 🧑💻 Kalkulator wyrażeń z Switch Expressions | Aplikacja CLI z parserem prostych działań (+, -, *, /). | Switch Expressions (Java 14) umożliwiają użycie switch jako wyrażenia z wartością zwrotną, co upraszcza logikę. |
| 📅 Kalendarz z LocalDate i Duration | Program wyświetlający różnice dat i planowanie terminów. | java.time API (Java 8) eliminuje problemy starych klas Date i Calendar — nowoczesne, czytelne API do operacji na czasie. |
| 📦 Mini CLI z Modular System | Prosta aplikacja CLI z podziałem na moduły. | Module System (Java 9) pozwala tworzyć hermetyczne, bezpieczne aplikacje z jasnym podziałem zależności. |
| 🧵 Chat Peer-to-Peer z Virtual Threads | Aplikacja czatu, gdzie każdy klient to osobny virtual thread. | Virtual Threads (Java 21) umożliwiają budowę skalowalnych systemów współbieżnych bez overheadu klasycznych wątków. |
| 🧩 Dynamiczne ładowanie klas z Class File API | Program do dynamicznego wczytywania klas .class z katalogu. |
Class File API (Java 22) daje kontrolę nad analizą i manipulacją plików .class — np. do pluginów. |
| 🛡️ Logger z algorytmami post-quantum | System logowania z szyfrowaniem ML-KEM i ML-DSA. | Nowe algorytmy w Java 24 zapewniają bezpieczeństwo odporne na komputery kwantowe. |
| 🛑 System uprawnień z Sealed Interfaces | Aplikacja definiująca zamkniętą hierarchię typów użytkowników. | Sealed Interfaces (Java 17) pozwalają kontrolować, kto może implementować dany interfejs — większe bezpieczeństwo w domenie. |
| 🔄 Konwerter JSON <-> Obiekt z Recordami | Wczytywanie i serializacja JSON-a do rekordów. | Records (Java 14) + JSON-B ułatwiają konwersję danych JSON do niemutowalnych obiektów. |
| 📑 Raport z danych z Stream Gatherers | Generowanie podsumowań i raportów na bazie strumieni danych. | Stream Gatherers (Java 22) umożliwiają zaawansowane przetwarzanie wielu wyników z jednego strumienia. |
| 📈 Benchmark kolekcji z Collectors.toUnmodifiableList() | Testowanie wydajności pracy na niemutowalnych listach. | Collectors.toUnmodifiableList() (Java 10) pozwala tworzyć niemutowalne kolekcje bez zewnętrznych bibliotek. |
| 📦 Kompresja danych z Compact Object Headers | Aplikacja testująca zużycie pamięci przez obiekty. | Compact Object Headers (Java 23–24) pozwalają ograniczać overhead JVM przy dużych ilościach obiektów. |
| 📜 System logów z Scoped Values | Przechowywanie informacji kontekstowych (np. requestId) bez ThreadLocal. | Scoped Values (Java 20) to nowoczesna, bezpieczniejsza alternatywa dla ThreadLocal. |
| 🔐 Generator haseł z KDF API | Narzędzie generujące bezpieczne hasła i klucze z funkcją KDF. | KDF API (Java 24) umożliwia tworzenie kluczy kryptograficznych zgodnych ze współczesnymi standardami. |
🎯 Deliberate Practice > Passive Learning
Nie wystarczy przeczytać o ScopedValue, żeby wiedzieć, jak go efektywnie użyć.
Nie wystarczy znać teorię o structured concurrency, żeby projektować kod, który z niej korzysta.
Dlatego właśnie celowe, zaplanowane praktykowanie konkretnych funkcji języka to klucz.
Ucz się tak, jakbyś miał jutro dostać taska z użyciem record patterns.
Bo może właśnie jutro… dostaniesz nowy projekt i będziesz pierwszym, który zaproponuje użycie nowoczesnej Javy. A jeśli trafisz do projektu, gdzie aż błyszczy od nowości, będziesz gotowy na wszystko :)
Niech nie zastanie Cię przyszłość z ręką na try-with-resources i sout jako jedyną deską ratunku 😉
📌 TL;DR
- Java bardzo się zmieniła – warto nadążać, nawet jeśli Twój projekt jeszcze nie może.
- Zmiany w języku to szansa, nie problem – traktuj je jako poligon do ćwiczeń.
- Buduj małe, konkretne projekty tylko po to, żeby użyć konkretnej nowości.
- Utrzymuj formę poprzez deliberate practice – to działa dużo lepiej niż bierna nauka.
💬 A teraz zastanów się: która nowa funkcja Javy najbardziej Cię zaskoczyła albo sprawiła radość?